Vrij vertaald

Ik lees vanochtend dat ‘De Kleine Prins’ opnieuw wordt vertaald. Ik ben nieuwsgierig naar het waarom en lees hoe de vertaler de belangrijkste zin in dit boek heeft vertaald.

“l’essentiel est invisible pour les yeux”. Deze zin is oorspronkelijk vertaald als “wat echt belangrijk is, is voor de ogen onzichtbaar”. “Dat voelde voor mij te zakelijk, dat heb ik vertaald naar ‘je kan alleen goed zien met je hart. Waar het echt om gaat, kan je niet zien met je ogen’. Daar heb ik wel even over nagedacht. Want hoe vertaal je zo’n wereldberoemde wijsheid? Het is zo’n klassiek en veelgelezen boekje, er zullen veel mensen zijn die hechten aan die oude formuleringen.”

Wat jammer dat de vertaler ‘het gevoel’, zoals vermoedelijk bedoeld, in die mooie zin, vertaalt naar ‘het hart’. In Frankrijk gebruiken ze ook ‘le coeur’ als symbool voor ‘het gevoel’ echter Antoine de Saint-Exupéry is duidelijk in zijn woordkeuze. Er is geen reden om daar van af te wijken.
‘Wat echt belangrijk is, is voor de ogen onzichtbaar.’ Deze taalkundig correcte vertaling zet de lezer aan tot denken en dat maakt een tekst zo mooi. Bij mij zit het gevoel in mijn parasympathische systeem, bij een goede vriend in zijn buik en bij mijn buurvrouw in haar houten been. De vertaler vertelt dat hij het boek toegankelijker wil maken met zijn vertaling. Dat is niet nodig jongen! Als je iets te vertellen hebt, schrijf dan je eigen tekst en blijf af van de woorden van een ander. Noem dat dan zeker niet een vertaling. Wellicht een interpretatie? Ik houd het liever op de oorspronkelijke tekst.

Zo, ik ga surfen, het waait, het is heerlijk buiten, spelen, met golven, van water en wind.